Vieiros

Para saír de situacións de desvantaxe hai que empezar por modificar a linguaxe pexorativa que acompañou sempre aos grupos marxinados. Seguen sendo inapropiados termos como “sofre”, “padece”, “está afectada”... Non é suficiente cunhas leis que favorezan o cambio, se non suprimimos as barreiras mentais. Sirva de exemplo que non admitiron nunha das galas do concurso Operación Triunfo dunha cadea de televisión a unha moza en cadeira de rodas por cuestións de estética. O grado de satisfacción que experimenta unha persoa ten moito que ver coa súa autoimaxe e resulta difícil librarse da influencia das mensaxes publicitarias. Non é a diversidade funcional, senón os factores sociais e ambientais os que provocan problemas de autoestima; non encaixar no molde establecido de beleza e boa presenza limita as posibilidades de relacionarse.

Se as mulleres en xeral teñen menos oportunidades de acceder a traballos de calidade e ben remunerados, no caso de ter algunha diversidade funcional as expectativas profesionais son escasas. A realidade no mercado laboral é de invisibilidade e de dobre discriminación no acceso ao mesmo, discriminación que aumenta se falamos da muller que vive no mundo rural. Como dato relevante dicir que máis do 75% están clasificadas como “inactivas” e, por tanto, fóra dos circuítos de inserción laboral. As que traballan están, en moitos casos, en situacións de explotación. A maioría acceden á educación de forma limitada e os niveis de formación e emprego son inferiores aos dos varóns. Se as persoas con diversidade funcional triplican a taxa de desemprego en relación ás persoas sen diversidade, no caso das mulleres aínda dobran a taxa masculina situándose arredor dun oitenta por cento.

Vivimos nunha sociedade que se caracteriza por a exclusión dos débiles e por pechar os ollos ao distinto. Tanto oír falar de mulleres con discapacidades parece dar a entender que existen mulleres con capacidades cando a realidade é que todas as persoas teñen unhas capacidades e unhas limitacións. As mulleres con diversidade funcional forman parte da diversidade social e só necesitan oportunidades para poder demostrar as súas. Son máis da metade da poboación e, sen embargo, teñen pouca representación social e política. Hai que perder o medo a participar de maneira activa para derribar barreiras e ideas preconcibidas que impiden ou limitan a inclusión na sociedade. Aínda que estamos no “Ano Europeo da Igualdade de Oportunidades”, sen igualdade de dereitos e sen dar resposta á diversidade todo se quedará en teoría e declaración de intencións para saír na foto.